Kana İltihap Karışması (Sepsis) Nedir?
Kana iltihap karışması, tıbbi adıyla sepsis, vücudun bir enfeksiyona karşı verdiği kontrolsüz ve aşırı tepki sonucu ortaya çıkan, hayatı tehdit edebilen bir durumdur. Enfeksiyon kaynağından (örneğin akciğer, idrar yolu, deri) yayılan mikroorganizmaların kana karışması ve vücudun bunlara karşı verdiği yanıtın organ yetmezliklerine yol açmasıyla karakterizedir. Erken teşhis ve hızlı müdahale hayat kurtarıcıdır.
Kana İltihap Karışması Tedavisinde Etkili Yöntemler
Sepsis tedavisi, hastanede, genellikle yoğun bakım ünitesinde (YBÜ), multidisipliner bir ekip tarafından yürütülür. Tedavinin temel amacı enfeksiyonun kaynağını kontrol altına almak, yaşamsal fonksiyonları desteklemek ve organ yetmezliklerini önlemek veya tedavi etmektir. Etkili tedavi yöntemleri şunlardır:
- Erken ve Uygun Antibiyotik Tedavisi: Sepsis şüphesi oluşur oluşmaz, enfeksiyon etkenine yönelik geniş spektrumlu antibiyotikler hemen başlanır. Daha sonra kan kültürü sonuçlarına göre antibiyotik tedavisi daraltılarak en etkili ilaç kullanılır. Zaman kaybı, tedavi başarısını düşürür.
- Kaynak Kontrolü: Enfeksiyonun kaynağı bulunur ve mümkünse ortadan kaldırılır. Bu, apse varsa drenaj (boşaltma), nekrotik (ölü) doku varsa debridman (temizleme) veya enfekte olmuş bir kateterin çıkarılması gibi cerrahi veya girişimsel işlemleri içerebilir.
- Damar Yoluyla Sıvı Resüsitasyonu: Sepsis, damar içi sıvı kaybına ve tansiyon düşüklüğüne (hipotansiyon) neden olur. Damar yoluyla hızlı bir şekilde verilen serumlar (kristalloidler) ile dolaşımın ve kan basıncının desteklenmesi hayati öneme sahiptir.
- Vazopressör İlaçlar: Sıvı tedavisine rağmen tansiyon istenen seviyeye çıkmazsa, damarı büzerek kan basıncını yükselten vazopressör ilaçlar (örneğin noradrenalin) kullanılır.
- Organ Destek Tedavileri:
- Solunum yetmezliği gelişirse mekanik ventilatör (solunum cihazı) ile solunum desteği sağlanır.
- Böbrek yetmezliği gelişirse diyaliz veya sürekli renal replasman tedavisi (CRRT) uygulanır.
- Kan şekeri kontrolü, beslenme desteği ve kan ürünleri transfüzyonu gibi destekleyici tedaviler uygulanır.
- Kortikosteroidler: Bazı hastalarda, özellikle şiddetli septik şok durumunda, adrenal yetmezliği olanlarda veya vazopressörlere yanıt alınamayan durumlarda düşük doz kortikosteroidler kullanılabilir.
Önemli Uyarılar
- Sepsis, acil bir tıbbi durumdur. Ateş, titreme, hızlı nefes alıp verme, şiddetli halsizlik, bilinç bulanıklığı gibi belirtiler görüldüğünde derhal 112 acil servis aranmalı veya en yakın hastaneye başvurulmalıdır.
- Kendi kendine antibiyotik kullanımı veya evde tedavi kesinlikle önerilmez ve son derece tehlikelidir.
- Sepsis tedavisi kişiye özeldir ve hastanın genel sağlık durumu, enfeksiyonun kaynağı, etkilenen organlar gibi faktörlere göre doktorlar tarafından planlanır.
|
