Dudakta İltihaplı Yaraların Yaygın Sebepleri
Dudakta oluşan iltihaplı yaralar, genellikle ağrılı, kızarık ve şişmiş lezyonlar şeklinde kendini gösterir. Bu durumun altında yatan çeşitli sebepler bulunabilir. İşte en sık karşılaşılan nedenler:
- Uçuk (Herpes Simpleks Virüsü): Genellikle HSV-1 virüsünün neden olduğu, içi sıvı dolu kabarcıklar şeklinde başlayıp zamanla patlayarak yaralara dönüşen enfeksiyonlardır. Stres, yorgunluk veya bağışıklık sisteminin zayıflaması tetikleyebilir.
- Aft (Ağız Ülseri): Kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, bağışıklık sistemi tepkileri, beslenme eksiklikleri (B12, demir, folik asit), baharatlı veya asitli gıdalar, travma (ısırma, yanlış diş fırçalama) veya hormonal değişikliklerle ilişkili olabilir.
- Bakteriyel Enfeksiyonlar: Yaralanma sonrası bakterilerin bulaşmasıyla oluşan impetigo gibi cilt enfeksiyonları, iltihaplı ve kabuklu yaralara yol açabilir.
- Mantar Enfeksiyonları: Özellikle ağız kenarında görülen ve "perleş" olarak adlandırılan candidiasis türleri, kızarıklık, çatlama ve iltihaba neden olabilir.
- Alerjik Reaksiyonlar: Kozmetik ürünler (ruj, dudak nemlendirici), bazı gıdalar veya ilaçlara karşı gelişen temas alerjileri, dudaklarda iltihaplı yaralara sebep olabilir.
- Fiziksel veya Kimyasal Travma: Dudakları ısırma, sürekli yalama, aşırı güneşe maruz kalma (güneş yanığı) veya sert kimyasallara temas, deride hasar ve iltihap oluşturabilir.
- Otoimmün Hastalıklar: Behçet hastalığı veya liken planus gibi bağışıklık sisteminin kendi dokularına saldırdığı durumlar, tekrarlayan dudak yaralarına neden olabilir.
- Beslenme Eksiklikleri: Demir, çinko, B12 vitamini veya folik asit gibi vitamin ve minerallerin yetersiz alımı, dudak yaralarını tetikleyebilir.
- Stres ve Yorgunluk: Bağışıklık sistemini zayıflatarak, özellikle uçuk ve aft gibi lezyonların ortaya çıkmasını kolaylaştırabilir.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
Eğer yaralar iki haftadan uzun sürüyorsa, sık tekrarlıyorsa, şiddetli ağrı veya ateş eşlik ediyorsa, yayılma eğilimi gösteriyorsa veya nefes alma/yutma güçlüğüne neden oluyorsa, mutlaka bir sağlık uzmanına danışılmalıdır. Doğru teşhis ve tedavi için altta yatan sebebin belirlenmesi önemlidir. |
